Skip to main content

តើការមានអារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោច ល្អឬអាក្រក់?

ខ្ញុំបានធ្វើដំណើរទៅស្រុកកំណើតនៅសប្តាហ៍នេះក្នុងពេលឈប់សម្រាក។ ដូចសព្វមួយដង ខ្ញុំបានដើរទៅកាន់ចេតិយរបស់ជីដូនជីតានៅខាងក្រោយផ្ទះ ហើយចំណាយពេលប្រមាណ១៥នាទី អង្គុយគិតពីញាតិមិត្តនិងអនុស្សាវរីយទាំងទ្បាយ ដែលបានជួបប្រទះកន្លងមក។​​​ ការសញ្ជឹងគិតបែបនេះ បានផ្តល់ត្រលប់មកខ្ញុំវិញនូវអារម្មណ៍រីករាយរយៈពេលខ្លី ហើយសោកសៅនៅទីបញ្ចប់។​ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំក៏មានអារម្មណ៍ស្រទ្បះមុខមាត់ផងដែរ នៅពេលត្រលប់មកភ្នំពេញវិញ។នេះគឺជា “អារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោច” ដែលជាការរំលឹកពីពេលវេលារីករាយពីអតីតកាល ពីមនុស្ស (ដូចជាញាតិមិត្តដែលឃ្លាតទៅឆ្ងាយ) ដោយគិតថាព្រឹត្តិការណ៍នោះជាពេលវេលាសប្បាយបំផុត ហើយចង់ឲ្យវាត្រលប់មកវិញ។ មនុស្សភាគច្រើនមានអារម្មណ៍បែបនេះជាញឹកញាប់ ហើយជាពិសេសនៅពេលពួកគេមានអារម្មណ៍មិនសប្បាយចិត្តឬឯកា។ ចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី១៧មក មានការសិក្សាជាច្រើនអំពីប្រធានបទនេះ។ និសិត្សវេជ្ជសាស្រ្តជនជាតិស្វីស Johannes Hofer បានចាត់ទុកអារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោច (nostalgia) ថាជាជំងឺផ្លូវចិត្តមួយប្រភេទស្រដៀងនឹងការធ្លាក់ទឹកចិត្ត (depression) ដែលត្រូវការព្យាបាល ព្រោះវាអាចបណ្តាលឲ្យមានជំងឺដទៃទៀត។ លោកបានសិក្សាលើទាហានស្វីសដែលមានអាម្មណ៍នឹកផ្ទះ នៅពេលពួកគេធ្វើសង្រ្គាមនៅបរទេស ហើយពួកគេកើតមានជំងឺផ្សេងៗទៀត ដែលឬសគល់ចេញពីអារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោចនឹកស្រុកកំណើត។ ចាប់ពីពេលនោះមក អារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោច ត្រូវបានចាត់ទុកជាជំងឺផ្លូវចិត្តមួយដោយក្រុមវេជ្ជសាស្រ្ត។​ ក្រោយមកទៀត ដោយមាន មនុស្សកាន់តែច្រើនទ្បើងៗមានជំងឺនេះ ជាពិសេសជនចំណាកស្រុកទៅបរទេស ដែលតែងនឹកស្រុកកំណើតខ្លួនរបស់ខ្លួន។ ការសិក្សាជាច្រើនទៀតក៏បានធ្វើទ្បើងដើម្បីបញ្ជាក់ថាអារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោចនេះ គឺពិតជំងឺផ្លូវចិត្តមែន ឬក៏ជាបាតុភូតផ្លូវចិត្តធម្មតារបស់មនុស្ស។ រហូតមកដល់ដើមសតវត្សទី២១នេះ អ្នកស្រាវជ្រាវពីររូបគឺ Erica Hepper និង​ Clay Routledge បានរកឃើញថាវាជាអារម្មណ៍ធម្មតារបស់មនុស្សទេ។ ជាទូទៅមនុស្សមានអារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោច យ៉ាងហោចណាស់មួយដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ហើយវាអាចលើសពីនេះបើពួកគេមានអាយុកាន់តែច្រើន។ ជាជាងចាត់ទុកវាជាជំងឺផ្លូវចិត្ត ការស្រាវជ្រាវថ្មីៗក៏បានបង្ហាញផងដែរថា អារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោច គឺជាបទពិសោធមានផលប្រយោជន៍ទៅវិញ។ វាជួយឲ្យយើងអាចភ្ជាប់អតីតកាលទៅនឹងអនាគត ដែលអាចឲ្យយើងយល់ពីខ្លួនឯងនិងអត្ថន័យជីវិតកាន់តែច្បាស់។ ជាលទ្ធផល វាធ្វើឲ្យមានអារម្មណ៍សប្បាយ និងអាចបំបាត់នូវភាពតប់ប្រមល់ ធ្វើឲ្យយើងសប្បាយចិត្តជាងមុន ជឿជាក់លើខ្លួនឯងជាងមុន និងមើលទៅអនាគតប្រកបដោយសុទ្ធិនិយម។ ដូច្នេះអារម្មណ៍ស្រងេះស្រងោចមិនអាក្រក់នោះទេ។ វាជាកម្លាំងចិត្តក្នុងការរៀបចំនិងអនុវត្តគោលដៅអនាគត។ ការចំណាយពេលម្នាក់ឯង ឬជាមួយញាតិមិត្ត គិតពីពេលវេលាល្អៗ និងមនុស្សដែលយើងគោរពស្រទ្បាញ់ពីអតីតកាល គឺជាសកម្មភាពមានប្រយោជន៍ដល់សុខភាព

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Why it took me so long to accept meditation?

Mountain-carved Buddha statue in Phnom Sampov,  Battambang  Having born in a Buddhism country, Cambodia does not make me meditate by default. Meditation is one of the core practices of Buddhists; however, many Cambodians, including me instead, are culturally bound to religious rituals. The practice is primarily for devout monks, practitioners and scholars. Throughout my education from primary to undergraduate schools here, I never encountered any mediation teachings, not even once. That makes sense because I was not learning in Buddhist monasteries anyway! But socially, there is a belief that mediation is only practiced by those who scarify their lives to pursue a religious path. This thought alone kept me away from trying it. I have no doubts about the benefits of meditation. It positively impacts our mental and physical health. Thousands of scientific studies have supported that. Though knowing this in my head could not push me to sit down, close my eyes and focus on my brea...
Post a Comment
Read more

ទិដ្ឋភាពនឹកស្មានមិនដល់!

ម៉ោង៥ទាបភ្លឺ មេឃនៅងងឹតនៅទ្បើយ។ ពូប៊ុនលី ភ្ញាក់ពីដំណេកនៅពេលនាទ្បិការោទ៍។ គាត់ប្រះខ្នងដេកទៅវិញ ដោយគាត់ដូចជានៅងងុយនៅទ្បើយ។  “ផាំង!” សំទ្បេងលាន់ឮខ្លាំងអមដោយពន្លឺចែងចាំងមួយប៉ប្រិចភ្នែក បានធ្វើឲ្យគាត់លោតចុះពីលើគ្រែ រួចរត់សំដៅបង្អួច។ “អូ! សំទ្បេងផ្គរ និងពន្លឺផ្លេកបន្ទោរទេតើ! ភ្លៀង!” គាត់ស្រែកហាក់ដូចជាភ្ញាក់ផ្អើល។ “តើខ្ញុំចេញទៅរត់ហាត់ប្រាណយ៉ាងម៉េចហ្នឹងកើតទៅ?” ពូប៊ុនលី កំពុងសម្រាកលំហែកាយនៅមាត់សមុទ្រ ហើយមានគម្រោងរត់ហាត់ប្រាណនៅតាមឆ្នេរនៅពេលព្រលឹមស្រាងៗ។ វាគឺជាសកម្មភាពដែលគាត់ចូលចិត្តបំផុត ហើយមិនអាចខកខានបាន។ “អញ្ចឹងមានន័យថាខ្ញុំមិនអាចរត់បាន?” គាត់សួរខ្លួនឯង។ “ចុះបើខ្ញុំរត់ ខ្ញុំពិតជាទទឹកខ្លួនជោក ហើយទូរស័ព្ទក៏អាចខូច ព្រោះខ្ញុំតែងស្តាប់ចម្រៀងពេលរត់។ ស្រួលមិនស្រួលអាចរន្ទះបាញ់ទៀតក៏មិនដឹង!” គាត់ដើរទៅដើរមករអ៊ូតែម្នាក់ឯង។ ពីរបីនាទីក្រោយមក គាត់ទំនងជាមានដំណោះស្រោយ។ គាត់ពាក់អាវភ្លៀងដែលគ្របពីក្បាលរហូតដល់ជង្គង់។ គាត់ដូរស្បែកជើងកីទ្បាជាទីស្រទ្បាញ់របស់គាត់ ទៅពាក់ស្បែកជើងផ្ទាត់ ដែលអាចដោះចោលនៅឆ្នេរខ្សាច់ ហើយរត់ជើងទទេ។ គាត់ក៏កំណត់ទូរស័ព្ទដាក់ “Fly Mode” ដើម្បីកុំឲ្យមានសេវា ដែលអាចស្រូបរន្ទះ ហើយគាត់ក៏...
Post a Comment
Read more

Will Cambodia catch the cold?

When the US sneezes, the whole world catches the cold. It is of course true because the US is the most powerful country in both politic and economy. The current financial crisis is a clear example. The US banking system and corporations are facing unstable situations; public spending is down. Economic transactions between the US and the world are less. As the result, the world export to the US decreases. The main focus here is whether Cambodia is among the cold catchers. It is hard to deny that Cambodia is still healthy while others have already been affected. Some predictions, including the IMF and World Bank, say the country's garment sector, which depends heavily on the US market, will affect by the US consumer saving. But this is somehow not really true. Americans at this financial crisis period try to cut their spending on luxurious commodities. The General Motor example of being bankruptcy is a sign that cars are not American choices anymore. Cambodian garment, on the other h...
Post a Comment
Read more